W obliczu globalnej cyfryzacji istnieje obawa, że zawód archiwisty może zostać zagrożony. Czy na pewno?
Archiwista to osoba pracująca w archiwach różnych instytucji, zajmująca się aktami i dokumentami w nich przechowywanymi. Pracuje samodzielnie lub z klientami, może także współpracować z pracownikami różnych działów.
Miejscem pracy archiwisty mogą być archiwa państwowe, zakładowe, biblioteki, muzea czy sądy oraz inne miejsca, w których przetrzymywane są różnego rodzaju dokumenty i akta.
Praca archiwisty to wymarzony zawód dla osób, które cechują się skrupulatnością, szczegółowością i dokładnością. Dużą zaletą archiwisty będzie dobra pamięć, wytrwałość (czasami naprawdę trzeba się naszukać), umiejętność porządkowania dokumentów według odpowiednich kryteriów. W tej pracy ważna jest samodzielność, cierpliwość, opanowanie i umiejętność analizowania informacji. Archiwista pracuje dużo z dokumentami, jednak zwykle przekazuje je pracownikom organizacji, w której pracuje, więc ważna jest także umiejętność komunikowania się z innymi, zadawania pytań, praca pod presją nacisków (niektórzy bardzo się niecierpliwią oczekując na dokumenty), a także znajomość języków.
Archiwista dba o umiejscowienie dokumentów i ich odpowiednią organizację. Opiekuje się zbiorami, segreguje je i dba o ich bezpieczeństwo. Dbałość o akta jest istotny, ponieważ niektóre zasoby są bardzo cenne, a samo środowisko archiwów często jest narażone na podtopienia, pożary, czy wilgoć. Starsze lub unikatowe egzemplarze niszczą się również ze starości, trzeba dbać o ich konserwację. W niektórych przypadkach dbałość o odpowiednie zabezpieczenie zbiorów także należy do obowiązków archiwisty.
Nowy wymiar archiwistyki
Dzisiaj zawód archiwisty wbrew pozorom nie jest zagrożony, lecz zakres obowiązków ulega zmianie poprzez powszechną digitalizację. Wiele zbiorów, dokumentów, akt trzeba umieścić w zbiorach cyfrowych i praca archiwisty zaczyna nabierać nowego wymiaru. Najprawdopodobniej zawód archiwisty w najbliższych latach będzie ewoluował i nabierał nowego znaczenia. Szacuje się, że umiejętność zarządzania danymi różnego rodzaju stanowi jedną z kluczowych umiejętności XXI wieku ponieważ toniemy w tak ogromnym gąszczu informacji, że trudno jest odnaleźć odpowiedni z nich. Dzięki archiwisty można dotrzeć do wielu informacji, których nie ma jeszcze w zbiorach internetowych lub umożliwić docieranie do baz danych w ważnych procesach w wyniku digitalizacji.
Obowiązki archiwisty
Archiwizacja dokumentów (gromadzenie i klasyfikacja),
opracowywanie zasobów archiwum (ich opis),
zabezpieczenie dokumentów (dba o odpowiednią temperaturę i wilgotność powietrza),
digitalizacja zbiorów i tworzenie baz danych,
tworzenie katalogów,
inwentarz zbiorów,
tworzenie kopii dokumentów,
udostępnianie dokumentów interesantom,
dbanie o środowisko archiwów, kontrola ich ułożenia, czystości (poziomu zakurzenia),
udzielanie informacji klientom,
czynności administracyjne jak wystawianie zaświadczeń,
ocena zdatności dokumentów np. do udostępniania,
niszczenie akt,
porządkowanie,
research dokumentów,
sygnowanie i skontrum (akta),
dbanie o to by dokumenty nie dostały się w ręce osób nieporządnych,
przygotowywanie wystaw i prezentacji dokumentów.
Ścieżka rozwoju
Po ukończeniu szkoły policealnej lub kursu z zakresu archiwistyki pierwsze kroki w zawodzie zwykle polegają na pracy w postaci pomocnika archiwisty. Po zdobyciu wiedzy w trakcie pracy oraz od doświadczonego współpracownika, można liczyć na awans na stanowisko młodszego archiwisty, by w końcu zostać w pełni samodzielnym archiwistą lub kustoszem.
Najwyższe szczeble kariery archiwisty, np. kierownik oddziału miejscowego czekają na osoby po studiach i wieloletnim stażu pracy. Swoją pozycję jako archiwista można budować również poprzez współpracę z organizacjami zrzeszającymi przedstawicieli zawodu.
Zarobki archiwisty z powodzeniem pozwalają zaspokoić potrzeby życiowe. Według danych z portalu Wynagrodzenia.pl ¼ archiwistów uzyskuje zarobki poniżej 3430 zł brutto. Mediana wynagrodzenia to natomiast 3800 zł brutto. 25% z nich może zarobić znacznie powyżej tej stawki.
Oczywiście ostateczna wysokość zarobków archiwisty jest uzależniona od miasta i miejsca pracy.
Nauka w Szkole Policealnej na kierunku Technik Archiwistyki
Nauka na kierunku Technik archiwista odbywa się w trybie zaocznym, Osoby pracujące mogą łączyć naukę w szkole policealnej z obowiązkami zawodowymi. Zajęcia trwają 4 semestry (2 lata), w trakcie których przystępuje się do nieobowiązkowego egzaminu zewnętrznego organizowanego w szkole przez okręgową komisję egzaminacyjną. Po ukończeniu kursu słuchacze otrzymują świadectwo szkoły zgodne ze wzorem MEN oraz – po zdaniu egzaminu zawodowego – uzyskują tytuł Technika archiwisty.
Po ukończeniu kierunku zdobywa się dwie kwalifikacje zawodowe – Organizacja i prowadzenie archiwum (EKA.02) oraz Opracowywanie materiałów archiwalnych (EKA.03).
Program nauczania na kierunku Technik archiwista obejmuje następujące zagadnienia:
podstawy archiwistyki,
prawo archiwalne,
metody archiwistyki,
zabezpieczanie akt,
działalność popularyzatorka archiwum,
postępowanie z dokumentacją niearchiwalną,
postępowanie z materiałami archiwalnymi,
obieg i przechowywanie dokumentacji,
opracowywanie materiałów archiwalnych,
język obcy branżowy,
podstawy przedsiębiorczości,
prowadzenie działalności gospodarczej w archiwistyce,
bezpieczeństwo i higiena pracy w archiwum.
Jeśli zainteresował Cię zawód archiwisty zapraszamy Cię do nauki w naszej szkole.
